Yayınlanma Tarihi 28.04.2019
İş Kazası
İş Kazası Nedir?
İş kazası, sigortalının işveren otoritesi altında iken yaptığı iş veya işin gereği olarak gördüğü iş sebebi ile aniden ve dışarıdan meydana gelen bir etkenle bedenen ve ruhen zarara uğratan kaza kabilinden olaylardır. Örnek olarak inşaatta çalışan ve tuğla dizmek üzere çatıya çıkan işçinin düşerek ayağını kırması iş kazasıdır. Yahut işverenin, işçiyi para çekmek üzere bankaya göndermesi üzerine işyerinden ayrılan işçinin kafasına işyeri tabelasını düşmesi sonucu yaralanması böyledir.
İş Kazası Halinde Yapılması Gerekenler Nelerdir?
İş kazası halinde öncelikle işçinin sağlığının korunması bakımından sağlık servislerine haber verilmelidir. İşçinin sağlığı ile ilgili tedbirlerin alınmasını takiben işverenin bildirim yükümlülüklerine uyması gereklidir. Şayet işveren bu görevine uymamış yada aykırı davranmış ise bu halde kazaya uğrayan işçi veya yakınları da bildirimde bulunabilir. İş kazası halinde ödenmesi gereken tazminatlar bakımından Sosyal Güvenlik Kurumuna başvuru gerekir.
İş Kazası Tazminatlarını Kim Öder?
İş kazası sebebi ile ödenmesi gereken tazminatları Sosyal Güvenlik Kurumu ödemektedir. Fakat kurumun daha sonradan sorumlulara rücu hakkı saklıdır. Dolayısı ile iş kazası halinde tazminatların ödenmesi için SGK’ya başvurmanız gereklidir.
İş Kazası Bildirimi Süresi Kaç Gündür?
İş kazası meydana gelmesi halinde, işveren derhal o yerde bulunan kolluk kuvvetlerine haber vermelidir. İşveren kuruma (SGK) da en geç kazadan sonraki 3 iş günü içinde bildirimde bulunmalıdır. Sigortalı bakımından ise kendisi tarafındani br ayı geçmemek şartıyla rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden itibaren 3 iş günü içinde bildirim yükümlülüğü vardır.
İşçinin Kaçak Çalışması Halinde İş Kazası Tazminatı Ne Olur?
İşçinin kaçak çalışması halinde de iş kazası tazminatları şartları sağlıyorsa ödenir. Bilindiği üzere iş kazası yardımlarından faydalanmak için öncelikle sigortalı olmak gerekir. Bu bakımdan kaçak çalışsa dahi işçinin sigorta bildirim yükümü esasen işverene ait olduğundan işçinin sigortalı olmadığı söylenemez. Bu anlamda kaçak çalışsa dahi işçi yasal haklarını kullanmaktan geri bırakılamaz. Kaçak çalışma bakımından bir fark sadece SGK’nın işçiye veya ailesine ödediği tazminatları sorumlu kişilere rücu etmesi bakımından ortaya çıkmaktadır. Esasen Sgk işverene bir takım şartların vuku bulması halinde rücu edebilir. Fakat kaçak işçi çalıştıran işveren söz konusu ise herhangi bir şart aranmaksızın ve kusuruna bakılmaksızın iş kazası sonucu ilgili kişilere ödenen tüm tazminatlar işverenden tahsil edilir.
İş Kazası Tutanağı Nedir?
Tutanak kaza, kazayı geçiren personel ve olay hakkında bilgiler içerir. Kurum bildirilen bu olayın iş kazası sayılıp sayılmaması konusunda bir sonuca varabilmek için müfettişler vasıtası ile denetim ve kontrol görevini yerine getirecektir.
İş Kazası Tazminatından Kimler Faydalanır?
İş kazasından bahsedebilmek için öncelikle, kazaya maruz kalan kişi sigortalı olmalıdır. Buna göre sigorta türü bakımından 4a ve 4b sınıflarında dahil olanlar iş kazası hükümlerinden faydalanmaktadır. Fakat 4c sigorta kapsamında olanlar vazife malullüğü denilen sigortadan faydalanmaktadır. Bu anlamda öncelikle kazaya uğrayan kişi iş kazası sigortasından yararlanabilen sigortalılar kapsamında olmalıdır. Bunun dışında sigortalılık süresi bir önem arz etmemektedir. İkinci olarak yaşanan olayın kaza niteliği taşıması gereklidir. Sigortalı kişinin iş kazası neticesinde ruhen veya bedenen bir zarara uğraması gerekir. Örneğin kol kırılması gibi.
İş kazasından sayılacak eylemler özetle;
. Sigortalının iş yerinde bulunduğu anda uğradığı kazalar,
. İşveren tarafından yürütülen işten kaynaklı olarak meydana gelen kazalar,
. İşverene bağlı çalışan sigortalının görevli olarak işyeri dışında bir yere gönderilmesi halinde asıl işini yapmaksızın geçirdiği bu zamanlarda meydana gelen kazalar,
. Sigortalının işveren tarafından sağlanan servisle işe gidip gelmesi durumunda vuku bulan kazalar.
İş Kazasında Ödenmesi Gereken Tazminatlar Hangileridir?
Yukarıda açıklandığı üzere bir kazası meydana geldiği zaman, sigortalıya yapılması gereken beş adet yardım söz konusu olur. Bu yardımlar da esasen iş kazası sonucu işçinin hayatta olup olmaması durumu bakımından farklılık arz eder. Buna göre iş kazası neticesinde bir zarar görüpte hayatta olan işçiye geçici iş göremezlik ödeneği ve sürekli iş göremezlik ödeneği başlığı altında ödenen tazminatlar söz konusu olacaktır. Bu tazminatlar isimlerinden anlaşıldığı üzere işçinin raporla tespit edilen iş kazası sonucundaki sağlık durumu değerlendirilerek ödenir. Geçici iş göremezlik ödeneği, iş kazası sebebi ile tedavi olan ve bu süreçte çalışamayan işçiye ödenen yardımı ifade etmektedir. Fakat işçinin sürekli iş göremezlik ödeneği alması için, iş kazası neticesinde vücut bütünlüğünde en az yüzde onluk bir kaybın gerçekleşmiş olması gereklidir. Bu husus sağlık raporları ile tespit edilir ve buna göre işçinin ödenek alıp almayacağına karar verilir. Bahsedilen her iki kalem gelirde sağ olan sigortalıya ödenmelidir.
İş Kazası Sonucu İşçinin Ölmesi Halinde Ödenmesi Gereken Tazminatlar Nelerdir?
İş kazası neticesinde şayet işçi hayatını kaybetmiş ise bu halde ölen sigortalının ailesine yapılan bazı yardımlar söz konusu olur. Bunlar sigortalının geride kalan hak sahibi eşi ve çocuklarına ve şayet varsa ana babasına ödenir. İş kazası halinde ölüm meydana gelmesi durumunda işçinin geride kalan ailesine ölüm aylığı bağlanması ve şayet varsa ölen sigortalının kız çocuklarına evlenme ödeneği ödenmesi ve yine ailesine cenaze işlerinde kullanılmak üzere ödenen bir miktar olarak cenaze ödeneği ödenir.