Muhasebenin Temel Kavramları nelerdir?

1- Sosyal sorumluluk Kavramı; muhasebe organizasyonunda, muhasebe uygulamalarının yürütülmesinde ve mali tabloların düzenlenmesi ve sunulmasında belli kişi veya grupların değil, tüm toplumun çıkarlarının gözetilmesi, dolayısıyla bilgilerin üretilmesinde gerçeğe uygun, tarafsız ve dürüst davranılması gerekliliğini ifade eder.

2- Kişilik Kavramı; işletmenin sahip veya sahiplerinden, yöneticilerinden, personelinden ve diğer ilgililerden ayrı bir kişiliğe sahip olduğunu ve o işletmenin muhasebe işlemlerinin sadece bu kişilik adına yürütülmesi gerektiğini ifade eder.

3- İşletmenin Sürekliliği Kavramı; işletmelerin faaliyetlerini bir süreye bağlı olmaksızın sürdüreceğini ifade eder. Bu nedenle, işletmenin yaşam süresinin işletme sahiplerinin ya da hissedarlarının yaşam süreleriyle ölçülmemesi gerekir.

4- Dönemsellik Kavramı; işletmenin sürekliliği kavramı gereğince sınırsız kabul edilen ömrünün belli dönemlere bölünmesi ve her dönemin faaliyet sonuçlarının diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanmasını ifade eder.

5- Parayla Ölçülme Kavramı; birbirinden farklı birimlerle ölçülen varlıkların birbiriyle karşılaştırılabilmesi için ortak bir değer üzerinden ifade edilmeleri gerekir. İşte parayla ölçme kavramı, parayla ölçülebilen iktisadi olay ve işlemlerin muhasebeye ortak bir ölçü olarak para birimiyle TL’ile yansıtılmasını ifade eder

6- Maliyet Esası Kavramı; para mevcudu, alacaklar ve maliyetinin belirlenmesi mümkün veya uygun olmayan diğer kalemler hariç, işletme tarafından edinilen varlık ve hizmetlerin muhasebeleştirilmesinde, bunların elde edilme maliyetlerinin esas alınması gereğini ifade eder.

7- Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı; Bu kavram, muhasebe kayıtlarının gerçek durumu yansıtan ve usulüne uygun olarak düzenlenmiş objektif belgelere dayandırılması ve muhasebe kayıtlarına esas alınacak yöntemlerin seçilmesinde tarafsız ve önyargısız davranılması gereğini ifade eder.

8- Tutarlılık Kavramı; muhasebe uygulamaları için seçilen muhasebe politikalarının birbirini izleyen dönemlerde değiştirilmeden uygulanması gereğini ifade eder. Diğer bir ifadeyle bu kavram, benzer işlemlerde, muhasebe kayıtlarında ve mali tablolar gibi unsurlarda değişmezliği ifade eder.

9- Tam Açıklama Kavramı; mali tabloların, bu tablolardan yararlanacak kişi ve kuruluşların doğru karar vermelerine yardımcı olacak ölçüde yeterli, açık ve anlaşılır olmasını ifade eder.

10- İhtiyatlılık Kavramı; muhafazakârlık, tutuculuk gibi isimlerle de anılan ihtiyatlılık kavramı muhasebe biliminin en önemli kavramlarından birisidir. Bu kavram, muhasebe işlemleri yapılırken temkinli (ihtiyatlı) davranılması, işletmenin karşılaşabileceği muhtemel risklerin dikkate alınmasını ifade eder. Buna göre, işletmeler olası zarar ve giderler için karşılık ayırırlar. Olası gelir ve kâr için ise herhangi bir muhasebe işlemi yapılmaz.

11- Önemlilik Kavramı; bir hesap kalemi veya mali bir olayın nispi ağırlık ve değerinin mali tablolara dayanılarak yapılacak değerlemeleri veya alınacak kararları etkileyebilecek düzeyde olmasını ifade eder.

12- Özün Önceliği Kavramı; işlemlerin muhasebeye yansıtılmasında ve onlara ilişkin değerlendirmelerin yapılmasında biçimlerinden çok özlerinin esas alınması gereğini ifade eder. Vadeli çeklerin dönem sonlarında senet hesaplarına aktarılması buna örnek teşkil etmektedir.